astelehena, azaroa 02, 2020

istoriolari


Atsegin dut zaharrekin hitz egitea. Aulkia hartu, ondoan eseri eta haiek entzunez arratsalde osoa igarotzea, atsegin dut benetan. Izan ere, zaharrak kontalari onak dira, eta edozein harritzeko moduko ipuinen jabe izaten dira beti. Horrexegatik, atsegin dut osabaren ondoan esertzea. berak kontatzen baitizkit istorioak. 
Nik paperean jarri besterik ez ditut egiten, paperean jartzen ditut baina neure erara, jakina. Izan ere, egia da idazleok kontuak asmatu egiten ditugula, baina egia da, baita ere, inoiz ez dela ezerezetik asmatzen. Idazle ona entzule ona izan ohi da beti, bizitzaren taupadak entzuten badaki. (...)

Duela gutxi egon nintzen osabarekin berriro, istorio gosez bainintzen. Garmendiarena gogorarazi nion. Liburua idazteko asmoa nuela. Berak esan zidan ez zuela gogoratzen niri ezer kontatu izana. Amestu egingo nuela, nik neuk asmatuko nuela dena, berak ez zekiela Garmendia nor zenik ere. Une batez, zalantzen egon nintzen: nahastu egingo ote nintzen, ez ote zidan bada ezer esango... Baina ez, gezurretan ari zen. Azkar baino azkarragoa izan ohi da adineko jendea, eta askotan zerbait azaldu nahi duenean kontrakoa esan ohi du. Ez dituzte gauzak zuzenean esaten. Jakin behar da haien hitzen atzean dagoen benetako esanahia igartzen. Kosta zitzaidan, baina ulertu nuen azkenik. Osabak adierazi nahi zidan istorioak hil egiten direla batak besteari kontatzen ez badizkiogu. Neure txanda zela oraina adierazi nahi zidan, bazela garaia hark niri bezala nik besteren bati kontatzeko. Istorioak ez baitira inorenak.

                                                               Garmendia eta Zaldun Beltza - Kirmen Uribe eta Mikel Valverde

asteartea, urtarrila 01, 2019

Txano eta Oscar anaien abertura - Harri berdea


Harri berdea aipatzean, Kriptonita datorkigu gogora. Eta horrekin batean, Superheroiak. Txano eta Oscar anaiek ere horretan pentsatu dute... baina ezin jakin Superheroi bilakatuko diren ala ez. 

Uda hasi berritan, eguraldiak lehen opor egunak zapuztu ditu. Eta horregatik, biziki eskertu dute etxekoen proposamena: Aspaldiko partez kanpin denda hartu, eta Hartzen aintzirara joan dira.

Gurasoek atseden hartu bitartean, Sara-Li irakurtzen gelditu da, eta Txano eta Oscar bikiak abentura bila abiatu dira. Eta baita topatu ere!
Suzko bola erraldoi batek zerua zeharkatu zuen bapatean, eta basoan erori zen. Bi aukera zituzten: badaezpada, gurasoengana itzuli, edota non erori zen kuxkuxeatzera gerturatu. 

Bigarrena hautatu zuten, noski, eta topatu zutenak bizitza aldatuko zien.
Bai ba! Zerutik eroritako suzko bola erraldoiak badu Harri berde horrekin zerikusirik. 

Maitasun sua


Istorioek Historian murgiltzeko aukera ematen digutela hamaika aldiz entzungo zenuen; Ekainek ere bai...

Historia irakasle da Txantxo Garesko Murugarren ikastetxean, eta Ekainek ez du bere gaia gainditu. Horregatik, oporrak aurretik bere herriaren Historiarekin zerikusirik izan dezakeen gairen bat hautatu eta bost orrialdeko idazlana egin behar du. Oporretako lehen egunak lanean eman beharko ditu, kaka!

Interneteko lanen bat kopiatuz gero irakaslea berehala ohartuko delakoan, ikerketaren bat egiteko herriko udaletxera jo du, artxibo zaharretara. Istripu batek Erdi Aroko Nafarroara eramango du, eta baita Historiarekiko grina piztuko ere. 

Erronka bat nah? Mapa batean, kokatuko al zenituzke aipatzen diren herri guztiak? Santio bideko paraje ederrak topatuko dituzu.

Futboleroak - Belatz-begiaren misterioa


Futboleroen 4. abentura dugu hau, Soto Altoko mutilak Eskolarteko Ligako txapelketan inoiz baino okerrago zebiltzanekoa. Bederatzi partida jokatu, eta bederatzitan porrota. Egoerari buelta emateko modu desberdinak saiatuta ere, zail xamar. Eta halako batean, herrian Gabonetako Txapelketa bat antolatu zutela iragarri zuten ikastetxeko zuzendariak eta Eskolarteko Ligako presidenteak. Futbolean jokatzeko arau berriak frogatzeko ligaxka aproposa.

Taldeak, eredu gisa zituzten jokalariek osatuak... Irabaziz gero, profesionalek egin ohi duten moduan, prima ere jasoko zuten... Eta kontzentrazioa eta talde izaera inoiz baino garrantzitsuago direnean, kalean agertutako pintadek dena hankaz gora jarriko dute. 
 

ostirala, azaroa 23, 2018

Ipuin-entzulea

Itziar Mantxola idazleak bere irakurleekin solasaldi atsegina izan berri du. Gustora irten da baina, gau beltzean, etxerako bidean, kamioi batek errepidea moztu duela jabetu da. Gidariari laguntzarik behar ote duen galdetzeko unean, atzetik, auto batek berea jo zuen; korpe bortitza, lepoa hausteko modukoa. Kotxetik irteten lagundu zuen kamioi gidariak, eta, ezertarako astirik eman gabe, zapi busti bat jarri zion ahoraren eta sudurraren gainean.

Hurrengo egunean, eguerdi aldera, Itziar logela handi eta dotore bateko ohe eroso batean esnatu zen, Kultur Etxeko hitzaldi aretoan bere eleberriak ipuin luzeak iruditzen zitzaizkiola esan zion gizonaren etxean. Ferminek desira bakarra du: Itziarrek munduko ipuinik onena kontatzea.

Sherezade ezagutzen? Itziarrek Mila eta bat gau ez, baina hamaika istorio asmatuko dizkio Fermini, Poe beltzaren bidean, bizi duen bahiketa islatuko duten ipuinak, gordinak, bortitzak, ankerrak..

osteguna, urria 19, 2017

Kulero salatzaileak

Gau zoro baten ostean, Rafa amak ate-joka esnatu du. Ikaratuta, eta urduri, ea bart zertan aritu den galdetzen dio, Monikak, gelako neskarik ederrenak, bere aurka sexu-abusu salaketa jarri berri duela azaltzen dion bitartean.

Sexu-abusua? Berak pikutara bidali zuen. Ez zen ezer gertatu... 
Mozkor-mozkor eginda zegoela eginda zegoela egia da, baina Monikarekin zer gertatu zen badaki. Badaki?  Akasoo ez... 
Ezin gauean gertatu zirenak behar bezala gogoratu. 

Gauzak argitzen lagundu nahi dio amak Rafari... Eta hizketan ari direla, logelako lurrean kulero arrosa batzuk topatu ditu. Zer egiten dute neska baten kuleroek bere logelan? Rafak ez du horretarako erantzunik. Ezin gogoratu. Horra, kulero salatzaileak.

Anek Rafa maite du. Aspalditik ezagutzen du, eta berak ezagutzen duen Rafa hori ez da zurrumurruek zabaltzen duten bezalakoa. Rafa ez da salaketak dioena egiteko gauza. Nola lagundu? 

Istorioa bitan banatzen da: Rafaren bizipenak batetik, eta Aneren egunerokoa bestetik. Ikuspegi desberdinek argituko dute, akaso, Rafaren mozkorrak utzitako itzala.